Geodezja to nauka zajmująca się nie tylko pozyskiwaniem informacji o Ziemi jako planecie oraz określaniem punktów na jej powierzchni. To również dziedzina obejmująca wykonywanie pomiarów na niewielkich obszarach (tzw. geodezja szczegółowa, geodezja gospodarcza).
W ramach geodezji gospodarczej, określanej inaczej miernictwem, przeprowadza się różnego rodzaju czynności pomiarowe związane z rolnictwem, leśnictwem, budownictwem, inżynierią środowiska czy górnictwem, a także wykonuje się mapy sytuacyjno-wysokościowe.
Ponadto zadaniem geodezji gospodarczej jest opracowywanie planów zagospodarowania przestrzennego, realizacyjnych ulic, miast, urządzeń podziemnych (kanalizacja, instalacje gazowe itd.). W poniższym artykule skupimy się na geodezji górniczej zaliczanej do geodezji gospodarczej. Czym zajmuje się ta nauka?
Geodezja górnicza – na czym polega?
Współczesna geodezja dzieli się na geodezję wyższą (nauka o pomiarach wykonywanych na powierzchniach mających ponad 750 km²) i niższą (nauka o pomiarach wykonywanych na niewielkich powierzchniach, o maksymalnym promieniu wynoszącym 15,6 km, czyli 750 km²). To właśnie w skład geodezji niższej wchodzi geodezja górnicza (inaczej miernictwo górnicze). Nauka zajmuje się zagadnieniami związanymi z:
- górnictwem podziemnym,
- górnictwem otworowym,
- górnictwem odkrywkowym,
- budownictwem podziemnym.
W przypadku geodezji górniczej dla kopalń podziemnych, mamy do czynienia z następującymi zagadnieniami:
- pomiary realizacyjne,
- pomiary deformacji terenu górniczego (przestrzeni, w której przeprowadzane są prace górnicze),
- orientacja sytuacyjna i wysokościowa kopalń,
- inwentaryzacje urządzeń szybowych,
- inwentaryzacja urządzeń, które są w bezpośredni sposób związane z bezpieczeństwem w zakładzie górniczym,
- przygotowywanie i aktualizacja dokumentacji mierniczo-geologicznej (w postaci map i danych), potrzebnej do wykonywania dalszych prac eksploatacyjnych złóż minerałów.
Geodezja górnicza w zakładach górniczych
Aby móc przeprowadzić niezbędne prace w ramach geodezji górniczej, wykorzystuje się w tym celu nowoczesne rozwiązania techniczne. Przykładem mogą być drony. Dzięki urządzeniom możliwe jest wykrycie najmniejszych zmian na terenie górniczym oraz wykonanie zdjęć, na podstawie których można następnie odwzorować wszystkie szczegóły. Jest to szczególnie przydatne narzędzie podczas dużych realizacji, ponieważ pomaga w nadzorowaniu prac i inwentaryzacji. Przydatnym narzędziem geodezyjnym są także tachimetry.
Dlaczego pomoc geodety jest taka ważna w trakcie realizowania projektów w kopalniach? Monitoruje on obszar górniczy, sporządza mapy wyrobisk, wykonuje niezbędne obliczenia, na przykład przyrostu na zwałowiskach, urobku złoża czy objętości kruszyw. Obecnie coraz częściej w geodezji górniczej stosuje się takie metody pomiarowe, które są bezpieczne i nie wymagają obecności człowieka w danym miejscu.
Geodezja górnicza – podsumowanie
Geodezja górnicza to dział geodezji gospodarczej, który zajmuje się ustaleniem położenia, a następnie nanoszeniem na mapach dokładnej lokalizacji wyrobisk górniczych. W tym celu na bieżąco przygotowuje się i uzupełnia się dokumentację, która jest potrzebna do prow