W listopadzie 2024 roku rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustaw o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, oraz niektórych innych ustaw, który został przedłożony przez Ministra Rozwoju i Technologii. Zmiana dotyczy m.in. przesunięcia terminu rozszerzenia zakresu danych przestrzennych dla planów miejscowych z 1 stycznia 2025 roku na 1 stycznia 2026 roku. Projekt nowelizacji jest odpowiedzią na prośby i sugestie samorządów lokalnych, które potrzebują dodatkowego czasu na wdrożenie nowych zasad.
Rozszerzenie zakresu danych przestrzennych
Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie z 7 lipca 2023 roku o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw od 1 stycznia 2026 roku dane przestrzenne sporządzane dla planu miejscowego będą obejmować (art. 67a):
„1) lokalizację przestrzenną terenów o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania w postaci wektorowej w obowiązującym państwowym systemie odniesień przestrzennych;
2) lokalizację przestrzenną linii zabudowy w postaci wektorowej w obowiązującym państwowym systemie odniesień przestrzennych;
3) atrybuty zawierające informacje o obiektach przestrzennych określonych w pkt 1 i 2”.
Ta zmiana ma na celu przede wszystkim ujednolicenie danych przestrzennych w skali całego kraju.
Czego dotyczy reforma planowania przestrzennego?
Ustawa o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw z dnia 7 lipca 2023 roku dotyczy zmian, których celem jest uproszczenie, ujednolicenie i przyspieszenie procedur planistycznych w zakresie planowania przestrzennego. Część uchwalonych zmian została wprowadzona już w 2023 i 2024 roku, natomiast pozostałe zaczną obowiązywać z dniem 1 stycznia 2026 roku. Wśród najważniejszych można wymienić takie jak:
- wprowadzenie planu ogólnego gminy, który zastąpi studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,
- obowiązek uchwalenie zintegrowanego planu inwestycyjnego (ZPI) na wniosek inwestora,
- wydawane decyzje o warunkach zabudowy będą mieć określony termin – 5 lat,
- określenie górnej granicy wielkości obszaru analizowanego — do 200 metrów,
- zapewnienie uproszczonej partycypacji społecznej poprzez udział społeczeństwa w przygotowywaniu aktów planowania przestrzennego,
- uruchomienie bezpłatnego i ogólnodostępnego Rejestru Urbanistycznego.
Reforma planowania przestrzennego może przynieść liczne korzyści zarówno mieszkańcom, jak i inwestorom. Samorządowcy muszą jednak zmierzyć się z szeregiem wyzwań w celu dostosowania się do nowych przepisów. Pierwotnie określony termin realizacji reformy okazał się zbyt krótki, co skłoniło rząd do wydłużenia tego okresu o dodatkowy rok, aby umożliwić jednostkom samorządowym lepsze przygotowanie i wdrożenie koniecznych zmian.
