11 grudnia 2024 roku w Dzienniku Ustaw została ogłoszona ustawa o zmianie ustawy — Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, oraz niektórych innych ustaw. Jednym z kluczowych elementów wprowadzonej nowelizacji jest wydłużenie do 31 grudnia 2027 roku terminu stosowania przez starostów mapy zasadniczej w postaci wektorowej lub rastrowej na zasadach sprzed 1 stycznia 2014 roku. W niniejszym artykule omówimy szczegółowo tę zmianę oraz przedstawimy uzasadnienie uchwalonej nowelizacji.
Czym jest mapa zasadnicza?
Szczegółową definicję pojęcia „mapa zasadnicza” określa ustawa z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne. W art. 2 pkt. 7 czytamy, że jest to „wielkoskalowe opracowanie kartograficzne, zawierające informacje o przestrzennym usytuowaniu: punktów osnowy geodezyjnej, działek ewidencyjnych, budynków, konturów użytków gruntowych, konturów klasyfikacyjnych, sieci uzbrojenia terenu, budowli i urządzeń budowlanych oraz innych obiektów topograficznych, a także wybrane informacje opisowe dotyczące tych obiektów”.
Mapa zasadnicza należy do Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego, a obowiązek jej prowadzenia spoczywa na starostwach powiatowych. Mapa obejmuje obszar całej Polski i jest wykorzystywana głównie do celów ewidencyjnych, planistycznych, gospodarczych i strategicznych. Dokument jest wydawany na podstawie wniosku składanego przez interesanta w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.
Wydłużenie terminu stosowania przez starostwa mapy zasadniczej w postaci wektorowej lub rastrowej
Termin możliwości prowadzenia mapy zasadniczej w dotychczasowej formie wektorowej lub rastrowej dla starostw miał upłynąć z dniem 31 grudnia 2024 roku. Jednostki, które do tego czasu nie zdążyłyby stworzyć wymaganej bazy danych oraz przekształcić mapy zasadniczej do wersji cyfrowej, wraz z dniem 1 stycznia 2025 roku utraciłyby podstawę prawną do prowadzenia mapy zasadniczej. Taka sytuacja z kolei uniemożliwiłaby realizację wielu projektów inwestycyjno-budowlanych w kraju. Według przeprowadzonych analiz aż w 148 starostwach nie utworzono jeszcze wymaganych baz danych. Taka liczba stanowi aż 40% państwowych jednostek.
W związku z zebranymi danymi, Ministerstwo Rozwoju i Technologii stworzyło projekt nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych ustaw, wydłużając o trzy lata, tj. do 31 grudnia 2027 roku, termin, w którym została dopuszczona możliwość prowadzenia przez starostwa mapy wektorowej na zasadach stosowanych przed 1 stycznia 2014 roku. W uzasadnieniu nowelizacji podkreślono, iż brak wydłużenia terminu wywołałby negatywne skutki dla wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego. Wprowadzony okres przejściowy pozwoli samorządom i innym podmiotom na dostosowanie się do nowych regulacji oraz technologii.
Ministerstwo zaznacza równocześnie, iż w trakcie 3-letniego okresu przejściowego będą prowadzone odpowiednie działania wspierające i motywujące starostwa do utworzenia wymaganych przedmiotowych baz danych, m.in. poprzez finansowanie tego zadania ze środków pochodzących z programów regionalnych oraz funduszy krajowych i europejskich.
