ASG-EUPOS to system wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji, który został uruchomiony w 2008 roku przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Innowacyjne narzędzie pozwala na precyzyjne wyznaczanie pozycji na terenie całej Polski z zastosowaniem systemów nawigacji satelitarnej GNSS (GPS, GLONASS, Galileo, BeiDou). Jego głównym celem jest wsparcie prac geodezyjnych i kartograficznych poprzez udostępnianie informacji o położeniu w czasie rzeczywistym. System ASG-EUPOS stale się rozwija poprzez uruchamianie kolejnych stacji referencyjnych i znajduje szerokie zastosowanie w wielu branżach.
System ASG-EUPOS składa się z trzech głównych segmentów:
- Segment odbiorczy (referencyjny): jego zadaniem jest zbieranie danych obserwacyjnych od satelitów GNSS i przekazywanie ich w czasie rzeczywistym do Centrum Obliczeniowego. Ten segment składa się ze stacji referencyjnych GNSS, które zostały równomiernie (odległość między stacjami wynosi 70 km) rozłożone na terenie Polski oraz państw sąsiadujących. W Polsce takich stacji referencyjnych jest ponad 100 i w każdym roku uruchamiane są nowe jednostki. Najczęściej stacje są zlokalizowane na budynkach administracji publicznej oraz na placówkach badawczych i budynkach oświaty.
- Segment zarządzający (obliczeniowy): w Polsce znajdują się dwa główne centra zarządzające zlokalizowane w Warszawie i Katowicach. Ich funkcje to zarządzanie siecią stacji, wprowadzanie poprawek do przeprowadzonych obserwacji oraz udostępnianie obserwacji satelitarnych użytkownikom.
- Segment użytkowników: to osoby korzystające z odbiorników pobierających dane obserwacyjne i poprawki obserwacji GNSS.
Jakie stacje referencyjne zostały uruchomione w 2024 roku?
W Polsce obecnie funkcjonuje ponad 100 stacji referencyjnych ASG-EUPOS, które są rozmieszczone w całym kraju. Ich liczba wciąż rośnie, co świadczy o dynamicznym rozwoju systemu. W 2024 roku powstały nowe stacje referencyjne, w tym:
- stacja w Gliwicach (GLIW),
- stacja w Zakopanem (ZAKO),
- stacja w Gołdapi (GLDP),
- stacja w Osieku (OSEK),
- stacja w Terespolu (TRSP).
Na początku stycznia 2025 r. na stronie rządowej udostępniono statystyki dotyczące liczby użytkowników korzystających z usług systemu ASG-EUPOS w 2024 r. Liczba ta z roku na rok stale się powiększa i w ubiegłym roku liczba wszystkich zarejestrowanych kont dostępowych osiągnęła wartość 38588. W ciągu całego roku 2024 zarejestrowano 7700 nowych użytkowników i założono 1680 dodatkowych kont dla użytkowników posiadających więcej niż jeden odbiornik GNSS. Największa liczba użytkowników systemu ASG-EUPOS to przedstawiciele branży geodezyjnej, budowlanej, transportu, a także segmentu
Nieodpłatny dostęp do systemu ASG-EUPOS od 2022 roku
W wyniku wprowadzenia zmian legislacyjnych w dniu 2 października 2022 roku dostęp do systemu ASG-EUPOS stał się całkowicie darmowy dla zarejestrowanych użytkowników. Zmiana ta została wprowadzona na podstawie ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego — art. 16 dotyczył usunięcia z załącznika Prawa geodezyjnego i kartograficznego tabeli 17 z cennikiem usług dostępnych w systemie ASG-EUPOS.