Rok 2025 przynosi jedne z istotniejszych zmian w Prawie geodezyjnym i kartograficznym, które wpływają zarówno na sposób pracy geodetów, jak i na organizację procesów inwestycyjnych. Nowelizacja porządkuje kwestie dostępu do danych, aktualizuje opłaty za materiały państwowego zasobu oraz doprecyzowuje zasady realizacji prac geodezyjnych. W praktyce oznacza to większą przejrzystość rynku, łatwiejszy dostęp do informacji, ale też konieczność uważnego śledzenia kosztów i obowiązków wynikających z nowych regulacji. Poniżej omawiamy najważniejsze zmiany, które profesjonaliści powinni uwzględnić w pracy.
Kluczowe zmiany w Prawie geodezyjnym obowiązujące od 2025 roku
Nowelizacja wprowadza kilka rozwiązań, które bezpośrednio wpływają na rynek usług geodezyjnych. Najbardziej widoczną zmianą jest rozszerzenie i uproszczenie dostępu do danych, w tym do informacji o cenach nieruchomości. Ustawodawca uregulował również kwestie związane z wykonywaniem prac geodezyjnych, w tym odpowiedzialność zawodową i zasady nadzoru nad zadaniami realizowanymi dla organów administracji. Równolegle wprowadzono mechanizm corocznej waloryzacji stawek za materiały PZGiK, aby dostosować je do bieżących kosztów prowadzenia zasobu.
Bezpłatny dostęp do Rejestru Cen Nieruchomości – co to oznacza dla branży?
Jedną z najważniejszych zmian jest udostępnienie danych z Rejestru Cen Nieruchomości bez opłat. RCN zawiera informacje o rzeczywistych cenach transakcyjnych, które dotychczas podlegały opłacie administracyjnej. Od wejścia w życie zmian dane mają być dostępne bezpłatnie dla wszystkich użytkowników, zarówno osób prywatnych, jak i firm.
Dla geodetów, rzeczoznawców majątkowych, projektantów oraz inwestorów oznacza to łatwiejsze pozyskiwanie wiarygodnych danych do analiz planistycznych, operatów szacunkowych czy studiów lokalizacyjnych. Zwiększa to transparentność rynku, skraca czas przygotowania analiz i ogranicza koszty dokumentacji. W praktyce zmiana ta może mieć realny wpływ na jakość decyzji podejmowanych zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym.
Zmiany w kosztach materiałów PZGiK i ich wpływ na wyceny prac geodezyjnych
Choć dostęp do danych z RCN staje się bezpłatny, równolegle rosną koszty pozostałych materiałów udostępnianych z zasobu PZGiK. Wprowadzono coroczną waloryzację stawek, co oznacza, że od 2026 r. ceny będą aktualizowane o wskaźnik inflacyjny.
Dla wykonawców prac geodezyjnych to istotna informacja, ponieważ koszt pozyskania map, danych ewidencyjnych czy materiałów kontrolnych wpływa bezpośrednio na kalkulację wynagrodzenia za usługę. Firmy powinny dostosować cenniki i oferty, tak aby odzwierciedlały nowe realia. W przeciwnym razie ryzyko niedoszacowania projektów może wzrosnąć.
Nowe regulacje dotyczące wykonywania prac geodezyjnych i nadzoru
Nowelizacja porządkuje także zasady realizacji prac geodezyjnych. Doprecyzowano wymagania wobec osób wykonujących prace oraz zasady odpowiedzialności zawodowej. Zmiany obejmują m.in. dokładniejsze określenie, jakie czynności mogą być wykonywane tylko przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia, oraz w jakich sytuacjach organy mogą ingerować w przebieg prac lub weryfikować ich prawidłowość.
Nowe przepisy wzmacniają również nadzór nad dokumentacją przekazywaną do zasobu. Celem jest podniesienie jakości danych i zwiększenie pewności informacji wykorzystywanych przez administrację, projektantów i inwestorów. Dla geodetów oznacza to konieczność jeszcze staranniejszego prowadzenia dokumentacji oraz przestrzegania terminów i procedur.
Podsumowanie
Zmiany w Prawie geodezyjnym w 2025 r. wprowadzają szereg rozwiązań, które mają poprawić transparentność rynku, uporządkować zasady wykonywania prac geodezyjnych oraz przyspieszyć dostęp do danych. Najbardziej odczuwalne będą bezpłatne dane z RCN i waloryzacja opłat za materiały PZGiK. Profesjonaliści powinni uwzględnić nowe regulacje w planowaniu projektów, kalkulacji cen i organizacji działań, aby w pełni wykorzystać korzyści płynące z nowych przepisów.
