Geodezja to nauka techniczna sięgająca czasów rozwoju osadnictwa oraz użytkowania i podziału terenu przez ówczesnych ludzi. Już w XII wieku na ziemiach polskich wyznaczano granice za pomocą znaków umieszczanych w określonych miejscach. Były to na przykład krzyże, głazy, stożki usypywane z kamieni, drewniane pale. Aby wyznaczyć własność gruntu wykorzystywano również roślinność – splatano korony drzew czy wzdłuż granic działki zasadzano rośliny, między innymi tarninę. Współczesną geodezję można podzielić na geodezję niższą (tzw. geodezja ogólna, miernictwo) oraz geodezję wyższą obejmującą pomiary wykonywane na obszarach o powierzchni większej niż 750 km². Dodatkowo geodezję można klasyfikować ze względu na cel pomiarów. Wówczas mówimy między innymi o geodezji hydrograficznej. Na czym polega ten dział?
Geodezja hydrograficzna – na czym polega?
Czym jest geodezja? To nauka zajmująca się ustalaniem wielkości i kształtu Ziemi oraz określaniem punktów znajdujących się na powierzchni Ziemi. W ramach geodezji pomiary wykonuje się na niewielkich obszarach (nieprzekraczających około 750 km²) lub obszarach większych niż 750 km². Tak jak już zostało wcześniej wspomniane, poszczególne działy geodezji można podzielić ze względu na rodzaj pomiaru, cel pomiaru, a także stosowane podczas pracy metody i narzędzia. Według tej klasyfikacji możemy wyróżnić następujący dział – geodezja hydrograficzna. Początkowo nauka obejmowała wyłącznie badanie stosunków wodnych na Ziemi, obecnie zajmuje się badaniem wody występującej w środowisku przyrodniczym w różnej postaci oraz nanoszeniem na mapy topograficzne wykonanych pomiarów.
Dzięki geodezji hydrograficznej możliwe jest przedstawienie środowiska przyrodniczego, a przede wszystkim obiegu wody wraz z przekształceniami. Na mapę nanosi się więc wyniki uzyskane w trakcie prac pomiarowych. Będą to różnego rodzaju informacje na temat obiektów wodnych i wodnogospodarczych, w tym:
- ocena jakości wody,
- przepuszczalność gruntów,
- głębokość akwenów wodnych.
Mapa hydrograficzna przedstawia aktualny stan określonej przestrzeni, z uwzględnieniem obiektów wodnych. To niezwykle przydatny dokument do rejestracji środowiska przyrodniczego, w tym ewentualnych zmian zachodzących w obrębie jezior, rzek i innych akwenów zlokalizowanych na danym obszarze kraju.
Mapa hydrograficzna ma również ogromne znaczenie w kontekście społeczno-gospodarczym. Wykonywanie pomiarów w ramach geodezji hydrograficznej jest przydatne w trakcie planowania inwestycji hydroenergetycznych czy przemysłowych. Ponadto pomaga podczas planowania budowy osiedli bądź opracowywania projektów zagospodarowania przestrzennego.
Geodezja hydrograficzna – pomiary hydrograficzne
Dzięki pomiarom hydrograficznym możliwe jest poznanie dokładnej charakterystyki danego zbiornika wodnego, na przykład rzek, jezior, mórz, w tym głębokości akwenu, ukształtowania jego dna, jego twardości czy struktury osadów. Warto nadmienić, że badania przeprowadzane w ramach geodezji hydrograficznej dotyczą również obiektów znajdujących się pod wodą, a więc konstrukcji lub wraków statków zlokalizowanych na dnie zbiornika.
Do czego służą uzyskane wyniki pomiarów hydrograficznych? Przede wszystkim do kartowania wód występujących na danym obszarze, przygotowywania map hydrograficznych oraz modeli przedstawiających stan zbiorników wodnych. W trakcie pomiarów hydrograficznych stosuje się specjalny sprzęt, taki jak sonary, echosondy, pojazdy podwodne.
