Planowanie przestrzenne to szereg działań podejmowanych w celu racjonalnego zagospodarowania przestrzeni, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb użytkowników. Zasady określa ustawa z dnia 27 marca 2003 roku (Dz.U. Nr 80, poz. 717) wraz z poprawkami z dnia 9 października 2015 roku (Dz. U. poz. 1777). Jakie są podstawowe zasady planowania przestrzennego?
Planowanie przestrzenne – co to takiego?
Planowanie przestrzenne jasno określa standardy zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem dobra użytkowników, a także celów społecznych i gospodarczych. Istotnym działaniem podejmowanym w tym zakresie jest również właściwe wykorzystanie i zabezpieczenie środowiska przyrodniczego tak, by spełniało potrzeby zarówno obecnych pokoleń, jak i przyszłych.
Planowanie przestrzenne – na czym polega?
Aby móc cieszyć się wspólną przestrzenią, należy w sposób mądry i racjonalny nią gospodarować, uwzględniając przy tym wszystkie elementy naturalne oraz wytworzone przez człowieka. Dzięki temu można nie tylko dbać o dobro i potrzeby mieszkańców, firm, państwa, lecz także podejmować działania mające na celu rozwinięcie i zabezpieczenie przestrzeni kraju.
Głównymi założeniami planowania przestrzennego jest ochrona dobra publicznego, rozwiązywanie konfliktów, kształtowanie przestrzeni w taki sposób, by stanowiła spójną, uporządkowaną całość. Wśród podstawowych celów planowania przestrzennego można wymienić natomiast:
- poprawę jakości życia mieszkańców,
- rozwój obszaru państwa,
- odpowiednie użytkowanie terenu,
- wartość nieruchomości,
- ochronę granic kraju.
Zasady planowania przestrzennego
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zwraca uwagę na kilka bardzo ważnych aspektów. Najistotniejsze zasady to:
- wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury,
- walory architektoniczne i krajobrazowe – działania polegające na zachowaniu charakterystyki konkretnego krajobrazu, np. zakaz stawiania obiektów budowlanych na obszarze chronionym, dbanie o przyrodę i dziedzictwo narodowe,
- wymagania ochrony środowiska, w tym gospodarowania wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych – zabezpieczenie przed dewastacją gruntów leśnych i rolnych, zachowanie oczek wodnych,
- wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej – zachowanie zabytków w dobrym stanie, ochrona przed zniszczeniem,
- wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia, a także potrzeby osób niepełnosprawnych – ochrona przed hałasem, budowa obwodnic, odpowiednie usytuowanie budynków.
Wymienić można również:
- walory ekonomiczne przestrzeni,
- prawo własności,
- potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa,
- potrzeby interesu publicznego,
- potrzeby rozwoju infrastruktury technicznej, w szczególności sieci szerokopasmowych,
- potrzebę zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności.